Huilend glas, over fragiliteit en instabiliteit van glas. Leer het te herkennen en ervaar hoe het verval eruit ziet, voelt en ruikt!

Kruip tijdens de tentoonstelling in de huid van de glasrestaurator en ontdek alles over de fragiliteit van glas. Leer de verschillende symptomen van instabiel glas herkennen en ervaar hoe het verval van glas eruit ziet, voelt en ruikt! Een onderzoek dat al sinds 2008 loopt, is vanaf 5 april te zien in het Depot van Museum Boijmans Van Beuningen. In dit nog lopende onderzoek, wordt de glascollectie letterlijk en figuurlijk onder de loep genomen.

Bijna twintig jaar geleden werd bij een aantal glazen in het Depot een bijzonder fenomeen ontdekt: de glazen zagen er doffer uit dan voorheen en op het oppervlak bevonden zich kleine druppels. De glazen in de collectie worden sindsdien nauwkeurig onderzocht en gemonitord. Wat blijkt? Een aantal glazen in de collectie zijn ‘instabiel’.  Door de geschiedenis heen experimenteerden glasmakers met verschillende samenstellingen. Dit leidde tot indrukwekkende creaties, maar soms ging dat ten koste van de stabiliteit. Wijzigingen in de glasreceptuur kunnen ervoor zorgen dat het glas kwetsbaar wordt voor invloeden van buitenaf. In een vochtige of zure omgeving kunnen bepaalde bestanddelen uit het glas trekken, waardoor er druppels op het oppervlak ontstaan. Als dit proces doorgaat, kan het glas gaan ‘huilen.’ Uiteindelijk kunnen er scheurtjes ontstaan en kan het glas helemaal uit elkaar kan vallen.

Tijdens het onderzoeken van de glazen, gaat de glasrestaurator af op verschillende zintuigen. Het glas wordt bijvoorbeeld opgepakt en bekeken. Instabiel glas kan hierbij soms glad en bijna vettig aanvoelen – iets wat jij als bezoeker mag ervaren in de tentoonstelling. Naast kijken en voelen, nodigen we je uit om instabiel glas te ruiken. Aan instabiel glas hangt namelijk een ‘luchtje’ – soms een beetje muf, de andere keer wat zuur. Het onderzoek levert veel vragen op. In de tentoonstelling gaan we een stap verder in het onderzoek en proberen we enkele van deze vragen te beantwoorden. Meester glasblazer Marc Barreda heeft bijvoorbeeld speciaal voor deze gelegenheid geëxperimenteerd met recepten en expres instabiel glas gecreëerd. Zie met eigen ogen hoe deze glazen veranderen onder verschillende klimatologische omstandigheden! 

De glazen in de tentoonstelling zijn zo fragiel dat ze het Depot niet meer zullen verlaten. Dit is hun eerste én mogelijk laatste publieke vertoning, omdat niemand weet hoe snel ze verder achteruitgaan. Grijp dus nu je kans om ze te zien – misschien wel voor de laatste keer.

Save the Date

Het jaarlijkse symposium GLAS 2025 vindt plaats in het Depot van museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam op vrijdag 23 mei. Meer informatie over het programma is binnenkort te vinden op de website van het museum onder het kopje ‘zien & doen’.