Schertsglazen in Leerdam 

De tentoonstelling ‘Glas als IJsbreker, kanonnen, blauwe ballen, fonteinen en fabeldieren’ opende in het Nationaal Glasmuseum in Leerdam op 1 april 2022. Want welke datum is toepasselijker bij de Schertsglazen, waarmee in de 16e-17e eeuw de drinkgelagen werden opgevrolijkt? Zoals bekend hielden onze voorouders wel van een glaasje of meer. Zeker in een tijd waar het water erg onbetrouwbaar was, dronk men liever -licht-  bier. En bij feesten ging het helemaal los. Deze glazen pasten daar goed bij. Ze waren bedoeld om de drinkers telkens op het verkeerde been te zetten of met een drinkspelletje te verleiden stevig door te drinken. Dat eindigde in een totale dronkenschap of een nat pak als ze bij het drinken wijn of bier over zich heen kregen. 

Glasexpert Kitty Laméris en meester glasblazer Marc Barreda deden de afgelopen tien jaar onderzoek naar Schertsglazen en hebben die met herontdekte oude technieken opnieuw geblazen. In de Glasblazerij opende museumdirecteur Geertje Jacobs de bijeenkomst samen met Kitty Laméris en Marc Barreda. Kitty beschreef hun zoektocht naar de Schertsglazen in musea, archieven en particuliere verzamelingen in binnen- en buitenland.  Het resultaat van hun werk mag er zijn: een mooie tentoonstelling, een mooi boek en veel ‘nieuwe’ Schertsglazen.

Daarop gaf Marc Barreda een demonstratie door ter plekke een ‘Drinkuit’ te maken. De foto’s laten zien hoe het begint met een kleine portie roodgloeiend glas en hoe het glas er, na een kwartier werken, uitziet voordat het in de koeloven ingaat.

Vervolgens liepen we langs de Linge naar het Nationaal Glasmuseum om daar de tentoonstelling te bekijken, waarvoor de hele bovenverdieping uitgeruimd en opnieuw ingericht was. Naast de verschillende oude Schertsglazen waren er veel filmpjes om te laten zien hoe Marc hun replica had gemaakt. Daarnaast had een aantal moderne glasblazers zich door de oude glazen laten inspireren om nieuwe glazen in allerlei vormen te blazen.  

Willem van Traa